Een werknemer ziekmelden, een subsidie aanvragen of simpelweg aan wetgeving voldoen: ondernemers ervaren een hoge regeldruk. Belangrijkste knelpunten zijn de hoeveelheid en complexiteit van de regels en de kostbare uitvoering van de regels. Dit laat onderzoek onder mkb-ondernemers zien dat door hogeschool Saxion in opdracht van de Tweede Kamer is uitgevoerd. Het onderzoek is een verdieping op een internetconsultatie uit 2018 vanuit de vaste Kamercommissie Economische Zaken en Klimaat onder mkb-ondernemers naar de manier waarop zij regeldruk ervaren.
De meeste regeldruk ervaren ondernemers bij ziekte en verzuim van werknemers, aanbestedingen en subsidies en bij uitstroom van personeel. Ook ICT-informatiebeveiliging, overheidsvergunningen en verzekeringen zorgen voor een hoge regeldruk. Oorzaken van de ervaren regeldruk zijn de complexiteit van de regels, onzekerheid over de uitvoering, de wijze van communiceren en de hoeveelheid risico’s en kosten die bij de ondernemers liggen.
Wetgever staat ver van praktijk
Uit het onderzoek blijkt dat de regels niet altijd werkbaar zijn. Zo zijn ambtenaren die moeten toezien op naleving van de regels zelf niet altijd op de hoogte van hoe de regels moeten worden toegepast. Daarnaast wordt de kwetsbaarheid voor mkb-ondernemers vergroot omdat zij langs dezelfde meetlat worden gelegd als grote ondernemers. Als de wetgever onvoldoende oog heeft voor de wijze waarop wetgeving in de praktijk uitpakt, kan dit het vertrouwen in de overheid schaden en heeft dit directe gevolgen voor de economie.
Tweede Kamerlid Chris Stoffer (SGP): “Regeldruk is een veelkoppig monster. Te makkelijk wordt vanuit Den Haag gedacht dat regels en procedures voor bedrijven wel behapbaar zijn. Het onderzoek laat duidelijk zien dat zeker kleine bedrijven moeite hebben met de stapeling van regels. Ze hebben geen administratieafdeling die alles op de voet kan volgen. Hier moet Den Haag meer oog voor hebben. De pijnpunten die de onderzoekers blootleggen gaan we als SGP in de Tweede Kamer aankaarten. Alle hens aan dek om de regeldruk merkbaar omlaag te brengen.”
Vermindering regeldruk
Acceptatie van regelgeving is er wel degelijk in het mkb, net als de bereidheid om aan regels te voldoen. Onderzoeker Lesley Fisscher: “Om de ervaren regeldruk te verminderen, moet er wel wat gebeuren. Zo moeten de regels allereerst te snappen zijn. Het moet duidelijk zijn wat van ondernemers wordt verwacht, waarom de regels er zijn en waarom ze zinvol zijn. Heldere communicatie kan bijdragen aan vermindering van de ervaren regeldruk. Ondernemers willen met vragen terecht kunnen bij de overheid en andere instanties, niet dat alle risico’s op hun eigen bordje belanden.”
Het onderzoeksrapport biedt de vaste Kamercommissie van Economische Zaken en Klimaat een indicatie van wat er leeft bij mkb’ers en op welke onderwerpen regeldruk wordt ervaren. Staatssecretaris Mona Keijzer van Economische Zaken en Klimaat is gevraagd om op het rapport te reageren.
