Nieuws
Er is veel variatie in de impact die de coronacrisis op ondernemers heeft gehad. Meer dan de helft van de ondernemers geeft aan voornamelijk negatieve gevolgen te hebben ervaren (54%). Een minderheid (16%) ziet juist meer positieve effecten voor het bedrijf onder de huidige omstandigheden, terwijl voor drie op de tien ondernemers het bedrijf stabiel is gebleven. Zo blijkt uit onderzoek van Kantar, in opdracht van het ministerie van SZW.
De negatieve effecten ondervinden ondernemers vooral in de afname in omzet (56%), vraag (48%) en financiële reserves (47%). Ruim een derde zag zijn omzet tussen maart en mei met meer dan 30% dalen, terwijl voor de meeste ondernemers (70%) de kosten hetzelfde zijn gebleven.
Versoepeling maakt stijging mogelijk
Sinds de coronamaatregelen in juni zijn versoepeld geven vier op de tien bedrijven (39%) aan weer een stijgende lijn te zien. Echter zijn daarmee nog niet alle zorgen voor de toekomst verdwenen. Ongeveer vier op de tien ondernemers (40%) geven aan hun bedrijf onder de huidige maatregelen nog minstens een jaar draaiende te kunnen houden. Een ongeveer even groot aandeel (41%) zou echter tussen drie maanden en een jaar vanaf nu in de problemen raken. Voor 10% is de nood zo hoog dat er binnen drie maanden verbetering moet komen.
Lees ook: Het complete overzicht: financiële regelingen voor ondernemers, bedrijven en zzp’ers tijdens corona
In dienst houden
Iets meer dan de helft van de ondernemers (55%) heeft financiële maatregelen genomen. Hierbij gaat het voornamelijk om het besparen op niet-personeelskosten (23%), het aanspreken van financiële buffers (23%) en uitstellen van investeringen (20%). Op organisatorisch gebied hebben ongeveer zes op de tien ondernemers (61%) actie ondernomen, waarbij een derde (33%) de bedrijfsprocessen heeft aangepast. Qua personele maatregelen zijn ondernemers terughoudender: ongeveer een derde (33%) heeft maatregelen getroffen in de personele bezetting, waarbij het vooral ging om het beëindigen van flexcontracten (13%) en werktijdverkorting (10%). Hoewel zo’n 12% op dit moment meer personeel in dienst heeft dan nodig is, kiest een groot gedeelte daarvan er vaak voor om hen toch in dienst te houden, voornamelijk om verlies van waardevol personeel (46%) en hoge ontslagkosten te voorkomen (43%). Ongeveer een op de vijf (19%) noemt de loonkostensubsidie via de NOW-regeling als motivatie.
Lees ook: Coronaproof werken tijdens de tweede golf
Aanpassing naar 1,5 meter
Een ruime meerderheid van ondernemers (83%) heeft maatregelen getroffen om aan de 1,5 meter voorwaarde te kunnen voldoen. In ongeveer de helft van de ondernemingen is in ieder geval ontsmettingsmiddel beschikbaar (52%), daarbuiten zijn de aanpassingen brancheafhankelijk. Met name binnen zorg/onderwijs en horeca/cultuur/sport/recreatie is veel gebruik gemaakt van een sectorprotocol met RIVM richtlijnen, een meerderheid gaf aan dit nuttig te vinden. Ongeveer drie op de tien ondernemingen (28%) kiezen ervoor hun werknemers in deze tijd zoveel mogelijk thuis te laten werken. Werknemers worden hierbij ondersteund met regelmatig persoonlijk contact (42%), uitgebreide online vergadermogelijkheden (39%), en het beschikbaar stellen van kantoor- en ICT-middelen (39%). Mogelijk blijft een deel van deze aanpassingen ook na de coronacrisis hangen. Ongeveer een op de vijf ondernemers geeft aan zaken als online samenwerking (21%), thuiswerken (20%) en sterker inzetten op digitalisering (17%) als duurzame veranderingen voor de toekomst te zien. Ook lijkt er enige aanleiding om in de toekomst alerter te zijn op hygiëne (22%) en toekomstige beperkende maatregelen (19%).
Lees ook: Hoe zit het met reiskosten tijdens corona?
Financiële steunmaatregelen
Ondernemers zijn redelijk goed op de hoogte van de financiële steunmaatregelen van de overheid, al lijkt er op sommige gebieden nog wel een gat in kennis te zitten. Zo zijn de fiscale coronareserve (62%) en de TVL (46%) bij een groot gedeelte nog onbekend. Wellicht wordt dit veroorzaakt doordat het vaak financieel adviseurs en banken
zijn die ondernemers op deze regelingen wijzen. In de praktijk wordt het vaakst gebruik gemaakt van uitstel van belastingbetaling (19%), de NOW 1.0 (18%) en TOGS (17%). Ondernemers voelen zich overwegend (zeer) goed geholpen door de regelingen. Ondernemers waarderen de verlichting van de kosten maar geven ook aan dat de NOW 1.0 lang niet alle kosten dekt en dat de uitstel van belasting slechts uitstel en geen afstel is. Ondernemers die wel in aanmerking voor een bepaalde regeling, maar
kiezen om hier geen gebruik van te maken geven voornamelijk aan de regeling niet nodig te vinden of voldoende eigen middelen te hebben. Van de basisvoorwaarden voor de NOW-regeling zijn ondernemers redelijk goed op de hoogte. Met name de voorwaarden van 20% omzetverlies (97%) en het tegemoetkomen van de loonkosten van zowel vaste medewerkers als flexwerkers (96%) zijn vrijwel algemeen bekend.
Lees ook: Arbeidsvoorwaarden en thuiswerken in verband met corona
Toekomstverwachting
Over de verdere toekomst van de coronacrisis zijn ondernemers nog verdeeld. Ongeveer een kwart (27%) denkt dat het herstel inmiddels is ingezet, terwijl ongeveer vier op de tien denken dat de echte crisis nog moet beginnen (39%), en waarschijnlijk nog wel even zal duren. Ondanks de impact die de crisis tot nu toe gehad heeft, verwacht ongeveer twee derde van de ondernemers (64%) dat deze geen fundamentele veranderingen zal brengen in de bedrijfsvoering. Degenen die dit wel verwachten, gaan het vaakst uit van een doorstart in afgeslankte vorm (12%), of het ondernemen van andere bedrijfsactiviteiten (10%). Ook over de vraag of een derde steunpakket de overlevingskansen van bedrijven zal vergroten, hebben ondernemers geen eenduidig antwoord. 29% denkt van wel, tegenover 41% die dit niet vindt, en 30% die het niet weet.
