Roland Lampe (D.E.M.O.S.T.H.E.N.E.S. ’65), erelid van het oudste dispuut van L.A.N.X., rolt na zijn studie rechten het bankwezen in. Met de financiële kennis die hij daar opdoet, wordt hij een van de initiatiefnemers van Kredietunie Nederland. Van daaruit ontstaat het idee ook voor de VU een kredietunie op te richten. De alumnus vertelt erover.
Roland, kun je ons allereerst uitleggen wat een kredietunie inhoudt? “Een kredietunie is in het kort een coöperatie van mkb-ondernemers die hun spaargeld in een gemeenschappelijke kas stoppen en daar krediet, oftewel leningen, uit verstrekken aan kleinbedrijfondernemers. Zowel geldverstrekkers als kredietnemers zijn lid en mede-eigenaar van de kredietunie: zij delen het rendement en het risico. Zo wordt de onderlinge solidariteit bevorderd.
“Hoe kwam je op het Idee om Kredietunie Nederland op te richten? “In 2012 kwamen in Nederland veel mkb-ondernemers in de problemen door de gevolgen van de financiële crises. Zij dreigden het slachtoffer te worden van banken die geen kleine kredieten meer wilden verstrekken. Dat was simpelweg te duur en risicovol voor banken In crisistijd. En buiten de banken waren er op dat moment geen organisaties in Nederland die leningen verstrekten aan ondernemers. In de Verenigde Staten bestond zoiets echter al wel. Op zakenreis was ik daar in aanraking gekomen met zogenaamde credit unions. Dit kon de oplossing zijn voor onze ondernemers in Nederland! Ik ging direct aan de slag met het schrijven van een haalbaarheidsplan. De oprichting ging echter niet zonder slag of stoot. Het was moeilijk om het Amerikaanse concept van een kredietunie te vertalen naar een vorm die zou kunnen functioneren binnen de Nederlandse financiële wereld. Na veel gesprekken met banken en politici is het toch gelukt. Wel moest er een aparte wet worden opgetuigd, de Wet Toezicht Kredietunies, die per i januari 2016 in werking trad. Daarmee werden Kredietunies in Nederland een feit!”
Waarin onderscheiden kredietunies zich van banken of andere flnanclerlngsfondsen?
“Aan kredietverlening bij kredietunies zijn, evenals bij de banken, voorwaarden verbonden. Het verschil met banken is dat kredietunies bij het beoordelen van een kredietaanvraag vooral kijken naar de ondernemer, de kansen van diens bedrijf en de toekomstige cashflow, in plaats van allee naar ratio’s en zekerheden. Banken werken tegenwoordig alleen nog maar met digitale kunstmatige analysesystemen. Wij zijn van mening dat, zeker voor mkb–ondememers, kredietverlening mensenwerk is. Je moet elkaar in de ogen kunnen kijken. Of zoals econoom Herman Wijffels het destijds omschreef: ‘De historie leert ons dat lokale en sociale intelligentie veel meer solide zijn dan systematische intelligentie.’”
En hoe passen jullie binnen Kredietunie Nederland deze persoonlijke aanpak toe?
“Kredietunie Nederland biedt leden niet alleen de mogelijkheid om kredieten te verstrekken aan mkb–ondernemers. maar geeft ook aanvullende ondersteuning, zoals coaching. Zonder coach is er geen krediet. De kredietnemer moet dus bereid zijn om de coaching van een ervaren ondernemer (lid van de kredietunie) te aanvaarden. Door deze coaching heerst er een groot gevoel van lotsverbondenheid binnen de kredietunie, meer dan bij banken of andere financieringsfondsen. Uit weloverwogen eigenbelang zijn kredietgevers binnen de kredietunie bereid om niet alleen rendement en risico te delen met kredietnemers, maar ook kennis, ervaring en netwerken. We noemen dit de common bond, oftewel de lotsverbondenheid. Deze verbondenheid geeft zekerheid. De kans op faillissement voor beginnende ondernemingen is relatief namelijk erg laag. Bij banken gaat ongeveer 8% van de kleinbedrijven met een lening failliet, terwijl dit bij kredietunies in Nederland slechts 0.5% is.
Dat lijkt me zeer waardevol voor beginnende ondernemers!
“Zeker. Jonge ondernemers stellen het op prijs om een ervaren ondernemer als vraagbaak te hebben. Een kredietnemer die minder sterk is op het gebied van marketing kan bijvoorbeeld een ervaren marketeer als coach kiezen. De kennis die leden met elkaar delen draagt bij aan het succes van een beginnende ondernemer. Een coach die geen oplossing weet, kan desgewenst ook altijd rondvragen bij de andere ervaren ondernemers binnen de kredietunie. Deze kennisdeling geeft beginnende ondernemers zekerheid. Ze staan er niet alleen voor!
En wat halen de kredietverleners uit deze samenwerking? “De relatie tussen een kredietverlener en een kredietnemer is waardevol voor beide partijen. Waar een kredietnemer winstgevende kennis en kapitaal uit de samenwerking haalt, is het voor de kredietgever een goede investering die rendement oplevert. Daarbij wil een kredietgever natuurlijk voorkomen dat het bedrijf van de startende ondernemer failliet gaat. Dit is dus anders dan bij banken en financieringsfondsen. Sommige banken proberen wel persoonlijk contact te houden met hun kredietnemers door middel van videobellen, maar vanwege het grote aantal leden en de hoge kosten lukt dat minder goed.“
Je bent ook bezig met het oprichten van een kredietunie voor de Vrije Universiteit. Is daar behoefte aan? “Universiteiten zijn tegenwoordig veel bezig met het stimuleren van ondernemerschap. Bij universiteiten zit namelijk veel kennis en innovatie. Daarnaast koesteren steeds meer studenten en hoogleraren de ambitie om een eigen bedrijf te starten. De Vrije Universiteit heeft daarom verschillende initiatieven opgezet die studenten de mogelijkheid geven zich te ontplooien in het ondernemerschap. Ik voelde me. als VU–alumnus en initiatiefnemer van Kredietunie Nederland, geroepen om hieraan bij te dragen met een kredietunie voor de VU. VU–alumni die graag iets willen terugdoen voor de universiteit kunnen geld toevertrouwen aan de VU-kredietunie. Stel dat studenten van de VU aan een medisch product werken met marktpotentie, dan is er vast een geïnteresseerde alumnus, eventueel een die geneeskunde heeft gestudeerd, die daaraan wil bijdragen in ruil voor rendement op de langere termijn. Zo krijgen beginnende ondernemers de kans om hun idee op de markt te brengen en kunnen alumni bijdragen aan impactvolle projecten.
Wat gaat de kredietunie veranderen voor de universiteit? “Mijn verwachting is dat het de betrokkenheid van studenten, alumni en hoogleraren bij de universiteit zal vergroten. In de Verenigde Staten zijn kredietunies van universiteiten al veel langer een begrip. Het is daar gebruikelijk om als alumnus iets terug te doen voor de universiteit door bij te dragen aan de kredietunie, wat voordelen biedt aan studenten en hoogleraren. Onder andere daardoor zijn de drie genoemde groepen veel meer betrokken bij hun universiteit. Als je in de Verenigde Staten na je studie aan de slag gaat als ondernemer, is het bijvoorbeeld gebruikelijk om je diploma ingelijst boven je bureau te hangen. Als ook in Nederland meer universiteiten kredietunies opzetten, zal dat de betrokkenheid bij de betreffende universiteit ongetwijfeld vergroten,“
Voelt het extra speciaal om betrokken te zijn bij de VU–kredietunie? “Ja. ik vind het erg leuk, met name omdat ik zelf vroeger gestudeerd heb aan de VU. Ik weet nog precies hoe ik op de maandagmorgen – nauwelijks geslapen – mijmerend in de collegebanken aan de Keizersgracht zat, terwijl de professor het gebed begon. Dat was destijds nog de gewoonte. Uit de ramen starend naar het grachtenwater droomde ik weg. Dat is overigens zo lang geleden, dat ik pas tijdens mijn laatste examens in het huidige universiteitsgebouw heb gezeten. Vroeger stond dat er namelijk nog niet. Dat ik nu weer betrokken ben bij de universiteit, voelt als een déja vu. Ik ben blij dat ik na zoveel jaar iets kan bijdragen aan de universiteit waar het voor mij allemaal begon!”
Hebt u aan de VU gestudeerd, heeft u een ondernemersdroom? Of bent u een ondernemer met veel ervaring en wilt u beginnende VU-ondernemers helpen hun droom waar te maken? Bouw dan met ons mee!
Neem contact op via rlampe@dekredietunie.nl of surf naar www.dekredietunie.nl.
