Naar verwachting blijft de economische bedrijvigheid wereldwijd grotendeels stabiel, met opmerkelijke verschillen in de ontwikkelingen in diverse landen en regio’s. Voor de geavanceerde economieën wordt flinke groei voorzien die afneemt in de loop van de projectieperiode, wanneer het herstel, met name in de Verenigde Staten en Japan, zijn hoogtepunt bereikt en de outputgap zich geleidelijk sluit. De verwachting is verder dat de groei in het Verenigd Koninkrijk beperkt blijft. De vooruitzichten voor de opkomende markteconomieën worden ondersteund door het herstel in de grondstoffenexporterende landen, met name Brazilië en Rusland. India en China blijven stevig groeien, al zal China, gezien zijn afnemende groeipotentieel, naar verwachting overgaan naar een lager groeiniveau. Per saldo compenseren deze ontwikkelingen elkaar grotendeels, wat stabiele groeivooruitzichten voor het mondiale bbp oplevert.

De bedrijfsinvesteringen groeiden in het derde kwartaal van 2017 gestaag en de vooruitzichten voor de korte termijn blijven robuust. De nietbouwinvesteringen namen in het derde kwartaal met 1,9% toe op kwartaalbasis, na een groei met 3,9% in het voorgaande kwartaal. Uit de enquêtegegevens van de Europese Commissie blijkt dat de aanbodbeperkingen in het vierde kwartaal verder lijken te zijn toegenomen, wat wijst op de noodzaak om de kapitaalgoederenvoorraad uit te breiden of te rationaliseren. Bovendien blijft het sentiment in de sector die investeringsgoederen produceert sterk, wat een gevolg is van de zeer gunstige productieverwachtingen en orderportefeuilles. Ten slotte heeft de gematigde groei van de schuldfinanciering, in combinatie met het aanzienlijke herstel van de aandelenkoersen in de afgelopen jaren, de hefboomratio (schuld uitgedrukt als percentage van de totale activa) in de sector niet-financiële ondernemingen tot historische laagterecords doen dalen, wat waarschijnlijk bedrijfsmiddelen voor investeringsactiviteiten vrijmaakt.

De banken zagen de kosten van hun schuldfinanciering verder dalen, naar een nieuw historisch dieptepunt. De samengestelde kosten van schuldfinanciering voor de banken gaven in het derde kwartaal van 2017 een lichte daling te zien en bleven in oktober op een historisch laag niveau staan (zie Grafiek 24). De daling in het derde kwartaal werd veroorzaakt door de ontwikkeling van de rendementen op bankobligaties, terwijl de depositokosten stabiel bleven. In oktober daalden zowel de rendementen op bankobligaties als de depositokosten naar een nieuw historisch dieptepunt. De accommoderende beleidskoers van de ECB, het feit dat de MFI’s per saldo aflossen op hun langerlopende financiële passiva, de versterking van de bankbalansen en de afnemende versplintering van de financiële markten hebben allemaal aan de gunstige kosten van schuldfinanciering voor de banken bijgedragen.

Grafiek 24
Samengestelde kosten van schuldfinanciering voor banken (samengestelde kosten van deposito’s en ongedekte schuldfinanciering via de markt, procenten per jaar)


Bronnen: ECB, Markit Iboxx en berekeningen van de ECB.
Toelichting: De samengestelde kosten van deposito’s worden berekend als het gemiddelde van de rentetarieven op nieuwe contracten van onmiddellijk opvraagbare deposito’s, deposito’s met een vaste looptijd en deposito’s met een opzegtermijn, gewogen naar de respectieve uitstaande bedragen. De meest recente waarneming betreft oktober 2017.

ECB EB_Nummer 8-17_NL_tcm46-370391