De toegang tot zakelijke betaaldiensten staat onder druk. Dit vraagt aandacht van banken, brancheverenigingen en De Nederlandsche Bank (DNB). In het Maatschappelijk Overleg Betalingsverkeer (MOB) van 15 november jl. kwam duidelijk naar voren dat ondernemers niet tevreden zijn over diverse aspecten van de dienstverlening. Dit wordt deels veroorzaakt door ongewenste neveneffecten van klantonderzoeken in het kader van de Wet ter voorkoming van witwassen en financieren terrorisme (Wwft). In de studie ‘Van herstel naar balans’ van DNB wordt geconcludeerd dat het tegengaan van financieel-economische criminaliteit efficiënter en effectiever kan.
Om de toegang tot het betalingsverkeer te borgen zijn verschillende brancheorganisaties, de Nederlandse Vereniging van Banken (NVB) en DNB in gesprek onder de vlag van het MOB. Dit om de structurele verbetering van toegang tot betaaldiensten mogelijk te maken, met oog houdend op een effectieve witwasaanpak. Een belangrijk aandachtspunt is de communicatie naar de zakelijke klant, om te verduidelijken waarom bepaalde informatie gevraagd wordt.
Het effect van de-risking op de toegang tot betaaldiensten
De-risking houdt in dat banken er soms toe besluiten de dienstverlening van klanten te beperken, te stoppen of geen nieuwe klantrelatie aan te gaan. Dit doen banken wanneer er indicaties zijn van hogere risico’s op witwassen en terrorismefinanciering of wanneer de klant niet de juiste informatie verstrekt. Ongewenste neveneffecten treden op als de risico’s niet juist worden ingeschat. Het tegengaan van financieel-economische criminaliteit kan efficiënter en effectiever. In dat kader organiseert DNB verschillende rondetafelgesprekken om tot een gerichtere, meer risicogebaseerde aanpak te komen. Hier wordt deze maatschappelijke problematiek vanuit diverse perspectieven benaderd. Zie hierover ook een eerder gepubliceerde nieuwsbericht.
Sectorkennis
Elke sector en branche is uniek en zij beschikken zelf over relevante kennis van wat gangbaar betaalgedrag is in deze branche. Deze kennis is van grote waarde en stelt banken in staat om sneller een adequate afweging te maken van de relevante risico’s bij het openen van een zakelijke rekening en bij periodiek cliëntenonderzoek onder bestaande klanten. Dit zal bijdragen aan de toegankelijkheid van het betalingsverkeer. Om de brug te slaan tussen banken en de diverse sectoren waar de meeste pijn ervaren wordt, lopen er op dit moment gesprekken met de horeca, non-profit organisaties, betaalinstellingen, autobranche en verschillende detail- en groothandel sub branches, zoals de juweliers. Met enkelen zijn al concrete eerste verbeteracties uitgezet.
Communicatie
Om deze kennis uit te wisselen is in het MOB afgesproken dat de NVB samen met brancheorganisaties een actieplan zal opstellen. Hier wordt onder andere gekeken naar hoe de communicatie tussen banken en ondernemers of instellingen verbeterd kan worden. Dit is belangrijk om meer begrip te creëren bij de partijen in de sector over het nut en noodzaak van bepaalde informatieverzoeken. Daarnaast spannen brancheorganisaties zich in, samen met de banken, om hun achterban beter te informeren over wat zij kunnen verwachten.
Eerste resultaten
Er zijn al een aantal acties in gang gezet. Verschillende non-profit organisaties, waaronder Goede Doelen Nederland en Human Security Collective, hebben samen met een van de banken een Informatieportal ontwikkeld. Dit portaal helpt deze klantgroep op weg met bijvoorbeeld welke informatie deze bank verwacht bij het openen van een bankrekening. Het portaal zal binnenkort gelanceerd worden. Ook heeft BOVAG samen met de NVB een actieplan opgesteld om kennis uit te wisselen over activiteiten, cultuur en karakteristieken van diverse sub sectoren van de autobranche. De eerste fase van dit actieplan (‘Know your Branche & Bank’) wordt op dit moment uitgewerkt. De komende maanden zullen er onder coördinatie van de NVB diverse initiatieven vanuit verschillende branches worden gestart. De uitkomsten zullen breed gedeeld worden zodat andere branches ook tot nieuwe inzichten voor hun achterban kunnen komen. DNB heeft frequent overleg met NVB om de voortgang op dit totale actieplan te bewaken en ook het MOB wordt elk kwartaal geïnformeerd over de ontwikkelingen. De toegang tot zakelijke betaaldiensten kan en moet beter, dat wordt door alle partijen in het MOB onderschreven.
