2023 zit er bijna op: een mooi moment om je financiën nog eens tegen het licht te houden en te kijken waar je geld kunt besparen. Met handige fiscale eindejaartips.

In eerdere artikelen heb je kunnen lezen hoe je de belasting over je spaargeld en beleggingen kunt drukken, hoe je als ondernemer slim kunt schuiven met je investeringen en nog meer maatregelen kunt nemen om onder de streep meer over te houden met je bedrijf.

In dit vierde – en tevens laatste deel – kijken we naar de eigen woning, je pensioen, zorgkosten, inkomstenbelasting, schenkingen en giften.

1. Doe nog snel een belastingvrije schenking

Met een schenking aan bijvoorbeeld je kind maak je niet alleen een ander blij, maar bespaar je ook belasting, als je het tenminste slim aanpakt.

Ten eerste wordt je vermogen lager, waardoor je minder vermogensbelasting hoeft te betalen. Ten tweede betalen je erfgenamen na jouw overlijden minder erfbelasting. Hierbij is wel van belang dat je de fiscale grenzen van de schenkingsvrijstellingen goed in de gaten houdt.

Als ouder mag je aan je kind dit jaar 6.035 euro belastingvrij schenken in 2023. Voor overige schenkingen geldt een vrijstelling van 2.418 euro.

Heb je een kind tussen 18 en 40 jaar, dan mag je eenmalig een extra hoog bedrag belastingvrij schenken: 28.947 euro. Wordt het geld gebruikt voor de aankoop of verbouwing van een huis, dan mag de ontvanger ook iemand anders zijn dan jouw kind.

Gaat het geld naar een dure studie (van minimaal 20.000 euro per jaar), dan geldt een extra hoge vrijstelling van 60.298 euro.

Zorg er bij schenkingen wel voor dat de ontvanger geen toeslagen misloopt omdat het vermogen te hoog wordt. Houd deze grensbedragen dus goed in de gaten.


2. Bundel giften aan goede doelen

Doneer je weleens geld aan een goed doel? Dan mag je deze giften opvoeren als aftrekpost, mits deze bij elkaar opgeteld hoger zijn dan 1 procent van je verzamelinkomen, met een minimum van 60 euro. Elke euro boven deze grens is aftrekbaar.

Voor giften aan culturele instellingen die door de Belastingdienst officieel is erkend als Algemeen Nut Beogende Instelling (ANBI), geldt een verhoogde aftrek.

Kom je niet aan deze drempel, dan kun je overwegen de giften over enkele jaren te bundelen. Je hebt dan een mooie aftrekpost.

… of smeer ze juist uit

Er geldt voor giften ook een bovengrens: je mag niet meer aftrekken dan 10 procent van je drempelinkomen. Voor een inkomen van 30.000 euro is dat dus 3.000 euro. Komen je giften boven dit plafond uit, dan is het juist slim om je giften over meerdere jaren te spreiden. Van een drempel of maximum is geen sprake als je een periodieke gift doet.

De eisen die de Belastingdienst stelt voor aftrekbaarheid van giften, kun je lezen in dit artikel.


3. Voeg zorgkosten zoveel mogelijk samen

Unsplash / Jonathan Borba
Unsplash / Jonathan Borba

Zorgkosten die je niet krijgt vergoed, zijn onder voorwaarden aftrekbaar. Denk bijvoorbeeld aan een bezoek aan de tandarts of de fysiotherapeut waarvoor je geen aanvullende verzekering hebt afgesloten. Er geldt wel een drempel, die afhankelijk is van de hoogte van je inkomen.

Hoe hoger jouw inkomen, hoe hoger de drempel. Alleen zorgkosten die boven de drempel uitstijgen, zijn aftrekbaar. je kunt de drempelbedragen voor 2023 hier vinden op de site van de Belastingdienst. Bij een jaarinkomen vanaf 45.695 euro moet je denken aan een niet-aftrekbare drempel van minimaal 753 euro.

Voor de meeste mensen is die drempel te hoog om zorgkosten te mogen aftrekken. Maar zit je er dicht tegenaan, probeer dan behandelingen zoveel mogelijk nog dit kalenderjaar te laten plaatsvinden, zodat je boven dat minimumbedrag uitkomt.

Heb je bijvoorbeeld dit jaar al hoge zorgkosten gemaakt en staat er in januari een dure tandheelkundige behandeling in de planning, zoals het plaatsen van een implantaat, kijk dan of je de afspraak kunt vervroegen naar december.

Check ook in hoeverre je het eigen risico voor dit jaar al hebt opgemaakt. Is dit het geval, dan is het slim om zorg die onder het eigen risico valt, zoals de aanschaf van medicijnen of een bezoek aan de specialist in het ziekenhuis, waar mogelijk nog dit jaar te gebruiken.

Is daarentegen je eigen risico nog (grotendeels) in tact en moet je bijvoorbeeld al je verstandskiezen laten trekken in het ziekenhuis, dan is het juist slim om alle afspraken over de jaarwisseling heen te tillen, zodat je niet twee keer inteert op je eigen risico.


4. Betaal hypotheekrente vooruit

Val je dit jaar in de hoogste schijf van de inkomstenbelasting (en is je inkomen hoger dan 73.032 euro) en verwacht je volgend jaar een flinke daling van je inkomen omdat je met pensioen gaat? Dan kan het een mooie belastingbesparing opleveren als je een deel van de hypotheekrente van 2024 alvast vooruit betaalt vóór de jaarwisseling.

Je kunt dan de hypotheekrente nog tegen een hoger tarief aftrekken. Bovendien heb je dan een lager vermogen op 1 januari, de peildatum van de vermogensbelasting, waardoor je minder box 3-belasting betaalt.

Vooruitbetalen kan helaas niet onbeperkt. Je mag van de Belastingdienst maximaal zes maanden rente vooruitbetalen, dus tot 1 juli 2024. Daarnaast is het nog maar zeer de vraag of je geldverstrekker daarmee akkoord gaat. De meeste banken werken daar niet aan mee, want ze zijn hiertoe niet wettelijk verplicht. Maar proberen kan natuurlijk altijd.

Heb je voor je huis een onderhandse lening afgesloten, bij bijvoorbeeld je ouders, dan is het misschien wat makkelijker om daar afspraken over te maken.

De maximale hypotheekrenteaftrek gaat in 2024 trouwens voor het eerst iets omhóóg, van 36,93 procent naar 36,97 procent. Reken goed door wat voor jou het meest voordelig is.


5. Los extra af op de hypotheek, zeker met een aflossingsvrije hypotheek

Foto: ANP / Hollandse Hoogte / Kim van Dam
Foto: ANP / Hollandse Hoogte / Kim van Dam

Je kunt spaargeld ook inzetten om nog snel extra af te lossen op je hypotheek; bij voorkeur op het aflossingsvrije gedeelte. Dit kan rentevoordeel opleveren als de rente op je spaarrekening lager is dan de hypotheekrente die je moet betalen. Bovendien druk je zo je vermogen in box 3, als je vermogen tenminste uitkomt boven de vrijstelling van 57.000 euro.

Vervroegd extra aflossen op de hypotheek leidt bovendien tot lagere maandlasten en een lagere restschuld in het geval van een aflossingsvrije hypotheek.

Zorg er wel voor dat je onder het bedrag blijft dat je jaarlijks boetevrij mag aflossen, want anders ben je misschien alsnog duurder uit. Daarnaast moet je ervoor zorgen dat je nog voldoende geld overhoudt voor onverwachte uitgaven.


6. Let op de timing van de koop of verkoop van je huis rond de jaarwisseling

Sta je op het punt je huis te verkopen of een huis te kopen? Denk dan goed na over het moment van de overdracht.

Verkoop je je huis waarschijnlijk met een overwaarde en vloeit de opbrengst niet nog voor de jaarwisseling naar een nieuwe eigen woning, dan kan het verstandig zijn om de overdracht over de jaarwisseling heen te tillen. Anders moet je het geld dat op je bankrekening staat opgeven als vermogen in box 3 en dat leidt waarschijnlijk tot een gepeperde rekening.

Koop je een huis met (deels) eigen geld, dan kan het juist slim zijn om de overdracht nog voor 1 januari te laten plaatsvinden, omdat je dan je vermogen in box 3 verlaagt.

Uiteraard moet de verkoper hier wel mee akkoord gaan. Hij op zij heeft wellicht een tegenovergesteld belang. Maar proberen kan natuurlijk altijd.

…en let op hogere hypotheek met NHG-verzekering in 2023

Een lening met Nationale Hypotheekgarantie (NHG) is gunstig. Je geniet niet alleen rentevoordeel, maar hebt ook een vangnet als je door een vervelende gebeurtenis, zoals een echtscheiding, arbeidsongeschiktheid of werkloosheid, de hypotheeklasten niet kunt betalen.

Ben jij op zoek naar een woning in het middensegment, dan kan het slim zijn om pas na de jaarwisseling een huis te kopen. Want de kostengrens voor NHG stijgt in 2024 met 30.000 euro, van 405.000 euro naar 435.000 euro. Er komen dan dus meer huizen in aanmerking voor deze gunstige regeling, zeker nu de huizenprijzen afvlakken.

Wil je energiebesparende maatregelen meefinancieren, dan geldt een hogere grens van 461.100 euro. Nu is dat nog 429.300 euro. Hiervoor geldt wel als voorwaarde dat je het extra geld volledig besteedt aan maatregelen die het energieverbruik terugdringen, zoals woningisolatie, de aanleg van zonnepanelen of de aanschaf van een warmtepomp.

Wie een lening met NHG afsluit, moet overigens wel eenmalig een extra bedrag betalen. Deze premie (borgtochtprovisie) blijft in 2024 gelijk: 0,6 procent. Dus dat is gunstig.


7. Starter op de woningmarkt? Stel de aankoop van een huis nog even uit

Ook voor starters op de woningmarkt tot 35 jaar kan het slim zijn om nog even niet in actie te komen. Vanaf 1 januari geldt een hogere vrijstelling van overdrachtsbelasting. Je hoeft voor een woning met een waarde tot 510.000 euro geen overdrachtsbelasting te betalen. Dat is nu nog 440.000 euro.

Zoek je een huis met een waarde tussen 440.000 euro en 510.000 euro, wacht dan met een eventuele aankoop tot na de jaarwisseling. Dat scheelt je 2 procent belasting over het aankoopbedrag.

Er gelden naast de leeftijdsgrens nog enkele voorwaarden. Zo moet je in het huis gaan wonen en mag je niet eerder gebruik hebben gemaakt van deze belastingvrijstelling.


8. Heb je een lijfrente? Doe dan op tijd een storting

Wie te weinig pensioen heeft opgebouwd, mag fiscaal vriendelijk sparen of beleggen om dat tekort weg te werken. Je bouwt dan zelf een potje op als aanvulling op de AOW en een eventueel werkgeverspensioen. Dat doe je door middel van een lijfrente. Dit levert twee voordelen op: je mag de premie aftrekken tegen 36,93 procent of 49,5 procent, en je betaalt geen vermogensbelasting over je spaarpotje.

Dat kan helaas niet onbeperkt, maar de fiscale ruimte is dit jaar wel verhoogd. Je mag over 2023 maximaal 30 procent van je inkomen fiscaal voordelig inleggen voor je pensioen (jaarruimte geheten). Dat was vorig jaar nog 13,5 procent. Inleggen voor een pensioenpotje is dus aantrekkelijker geworden.

Wil je dit jaar nog gebruik maken van die mogelijkheid, dan moet je uiterlijk op 31 december geld op een lijfrentespaarrekening, -beleggingsrekening of -verzekering storten. Je kunt dan de premie nog als aftrekpost opvoeren in je aangifte inkomstenbelasting 2023. Let wel goed op de voorwaarden.

Lees ook: Zoveel pensioen kun je per maand via een lijfrente-uitkering krijgen, als je 1 ton aan vermogen hebt opgebouwd


9. Vraag om belastingmiddeling, nu dat nog kan

ANP / Tim de Voogt
ANP / Tim de Voogt

Veel mensen hebben wisselende inkomsten. Je gaat bijvoorbeeld minder werken, vanwege de komst van een kind, of juist meer uren draaien, omdat je kinderen wat groter zijn geworden. Of je bent een zzp’er, die het ene jaar meer opdrachten heeft dan het andere. Of je bent ontslagen of gaat met pensioen.

Voor al dit soort situaties is er een slimme regeling om belasting te besparen: belastingmiddeling. Je mag dan je inkomen over drie aaneengesloten jaren bij elkaar optellen en delen door drie. Als dit meer dan 545 euro belastingvoordeel oplevert, mag je het bedrag dat boven die drempel uitkomt, in eigen zak steken.

Deze regeling verdwijnt helaas. Het laatste tijdvak waarover je nog kunt middelen is 2022, 2023 en 2024. Denk je dat die regeling voor jou voordelig uitpakt, dan kan dat nog.

Je mag een middelingsverzoek indienen tot uiterlijk 36 maanden nadat de aanslag over 2024 definitief is, dus je hebt gelukkig nog wel even de tijd. Je mag een belastingjaar slechts één keer meenemen in deze regeling.


10. Vergeet niet periodiek te verrekenen als dat in je huwelijkse voorwaarden is afgesproken

Bent je onder huwelijkse voorwaarden getrouwd en zijn jullie een periodiek verrekenbeding overeen gekomen, zorg er dan voor dat je die afspraak ook daadwerkelijk nakomt. Anders loop je het risico dat je een deel van je vermogen kwijt raakt als je gaat scheiden of je partner overlijdt.

Als je niet elk jaar verrekent, kan de fiscus er namelijk alsnog van uit gaan dat je in gemeenschap van goederen bent getrouwd. Alleen bezittingen die aantoonbaar niet verrekend hadden hoeven worden blijven dan buiten schot, zoals een erfenis, schenking of vermogen dat je al had voordat je ging trouwen.

Het idee achter een verrekenbeding is dat beide partners recht hebben op de helft van het vermogen dat tijdens het huwelijk wordt opgebouwd, ongeacht wie het heeft verdiend. Om bij een echtscheiding te kunnen vaststellen wat van wie is, moet je elk jaar de balans opmaken. Dit houdt in dat je aan het eind van elk kalenderjaar alles wat in het afgelopen jaar is gespaard (dus alle inkomsten die niet zijn uitgegeven aan vaste lasten, vakanties en dergelijke) moet optellen en vervolgens moet verdelen.


11. Check je energiecontract voordat het prijsplafond in 2024 vervalt

Op 1 januari 2024 valt het prijsplafond op energie weg. Je moet dan weer de reguliere markttarieven betalen voor gas en elektra, ook als deze fors stijgen.

Volgens de Autoriteit Consument en Markt (ACM) heeft ongeveer 6 procent van de Nederlandse huishoudens een energiecontract met een prijs die boven het prijsplafond ligt. Als zij niet in actie komen, zijn ze straks duurder uit.

Kijk daarom nog voor de jaarwisseling of het gunstig is om over te stappen naar een goedkopere energieleverancier.


12. Vraag een voorlopige aanslag aan

De voorlopige aanslag voor 2024 is gebaseerd op informatie die bij de Belastingdienst bekend is. Is je persoonlijke situatie veranderd, dan zijn deze cijfers achterhaald. Hiervan is bijvoorbeeld sprake als je minder bent gaan verdienen of er juist fors op vooruit bent gegaan. Ook de start van een eigen bedrijf, pensionering, echtscheiding of aanpassingen in de hypotheek kunnen ertoe leiden dat de fiscus je voor een te hoog of juist te laag bedrag aanslaat.

In dit soort gevallen is het verstandig om wijzigingen zo snel mogelijk door te geven aan de Belastingdienst. Je voorkomt zo dat je later misschien een hoog bedrag moet terugbetalen of bijbetalen, mocht de definitieve aanslag flink afwijken van de voorlopige aanslag.

Hier heb je nog wel even de tijd voor. Pas als je dit na 1 mei doet, loop je het risico dat je belastingrente moet betalen. Die belastingrente gaat volgend jaar wel enorm omhoog. De belastingrente voor de vennootschapsbelasting voor ondernemers stijgt op 1 januari van 8 procent naar 10 procent, en het percentage voor de inkomstenbelasting en andere belastingen wordt 7,5 procent (tegen 6 procent nu).

https://www.businessinsider.nl/fiscale-eindejaarstips-2023-12-slimme-manieren-om-geld-besparen-met-de-eigen-woning-zorgkosten-inkomstenbelasting-en-giften/?utm_source=ActiveCampaign&utm_medium=email&utm_content=12+fiscale+eindejaarstips+-+Waarom+de+Cybertruck+niet+in+Europa+rijdt&utm_campaign=Dagelijks+4+december+2023

Lees hier de overige artikelen met slimme fiscale eindejaarstips: